Laryngectomie: Slik- en stemrevalidatie

Rehabilitation of Dysphagia and Voice Problems Following Total Laryngectomy (Wulff et al., 2024)

Een totale laryngectomie (totale larynxextirpatie (TLE) is een van de behandelmogelijkheden voor gevorderde larynx- en hypofarynxkanker. Sinds de overlevingskansen gelukkig sinds jaren verbeteren, is er steeds meer aandacht ontstaan voor de revalidatie van essentiële functies zoals spreken, slikken, ademhalen, proeven en ruiken – met de focus op het duurzaam verbeteren van de kwaliteit van leven.

Afgelopen jaar is er een Deens/Zweedse cross-sectionele studie gepubliceerd. De onderzoekers onderzochten de tevredenheid van patiënten over de revalidatie na totale laryngectomie en mogelijke verbanden tussen slikproblemen, stemproblemen en andere verklarende factoren via multivariate analyses.

Zij vonden onder andere dat:

• 46% van de patiënten na een laryngectomie slikproblemen rapporteert
• 57% ervaart stemproblemen

Multivariate analyses toonden aan dat:

• Stemproblemen, depressie en angst elk onafhankelijk geassocieerd zijn met ernstigere slikproblemen
• Op hun beurt waren slikproblemen en depressie sterk verbonden aan een lagere stem gerelateerde kwaliteit van leven (Vr-QoL)
• Er was geen verband met leeftijd, opleidingsniveau of tijd sinds de totale laryngectomie

Opvallend was dat patiënten die in Denemarken behandeld en gerevalideerd werden meer slikproblemen rapporteerden dan degenen in Zweden wat mogelijke regionale verschillen in zorg benadrukt.

Aanvullende inzichten uit de literatuur:

• Bozec et al. vonden dat een hoger opleidingsniveau geassocieerd was met meer stemproblemen
• Kazi et al. rapporteerden een grotere VHI bij jongere patiënten

Deze bevindingen suggereren dat personen met hogere stemkwaliteits-eisen - bijvoorbeeld door werk of sociale context (participatie) zwaarder getroffen kunnen worden door stemproblemen, zowel praktisch als psychologisch.

Belangrijke conclusies:

• De noodzaak van gepersonaliseerde revalidatiestrategieën
• Een holistische benadering met aandacht voor mentale gezondheid
• Voortdurende focus op langdurige functionele uitkomsten

Succesvolle behandeling draait niet alleen om overleven, maar ook om het leven na het overleven.

De resultaten ‘highlighten’ het essentiële belang van de logopedist voor veel patiënten en waarom hun werk veel verder gaat dan alleen stem-, slik-, long- en reukrevalidatie. Shout-out naar alle toegewijde logopedisten en natuurlijk alle andere zorgprofessionals die zich dag in dag uit inzetten voor deze patiënten!

Lees hier meer en andere resultaten: